بیماری دیابت از جمله بیماری هایی است که در حالت کلی به افزایش قند خون ارتباط دارد و در صورتی که کنترل نشود، می تواند منجر به بروز عوارض و مشکلاتی از جمله زخم پای دیابتی شود. در بیماری دیابت، اعصاب پا آسیب می بیند و ممکن است توان انتقال درد ناشی از زخم را نداشته باشد، به همین خاطر اغلب توصیه می شود که جهت جلوگیری از ایجاد زخم پا از کفش های جلو باز استفاده شود. یکی از نگرانی های زخم پای دیابتی، روند بهبود آهسته ای آن می باشد ما در این مقاله می خواهیم تا در خصوص روش های درمان زخم پای دیابتی صحبت کنیم پس تا انتها همراه ما باشید.
بیماری دیابت
دیابت یکی از بیماری های مزمن و البته شناخته شده جامعه جهانی است، که منجر به ایجاد عارضه های متفاوتی در افراد می شود، افراد دیابتی اگر توجهی به اندام های خود از جمله قلب، چشم و خصوصا دست و پای خود نداشته باشند، ممکن است مجبور به قطع عضو آن ها بشوند.
پس در واقع زخم پای دیابتی یک عارضه قابل توجه است که می تواند برای افرادی که مبتلا به این بیماری هستند اتفاق بیافتد.
پیشگیری و کنترل این عارضه بسیار آسان است و از طرفی عدم دقت در روند درمان زخم پای دیابتی می تواند سبب بروز مشکلات جبران ناپذیری شود، پس لازم است تا درمان هر گونه زخم خصوصا زخم پای دیابتی توسط افراد آگاه و متخصص در این زمینه صورت گیرد.
کنترل زخم پای دیابتی
مهمترین اقدامی که در روند درمان و مراقبت از زخم باید ایجاد شود، در ابتدا مراجعه به بهترین کلینیک درمان زخم می باشد تا افراد متخصص بهترین و موثر ترین درمان را با توجه به نوع زخم برای بیمار انتخاب نمایند. برخی عوامل وجود دارند که سبب می شود زخم پای دیابتی شدت پیدا کند، همانطور که گفته شده فقدان حس محافظتی در پا، آسیب دیدن عروق های کف پا، عدم کنترل قند خون و مورد آخر تغییر شکل استخوان ها و اندام های خود بیمار همگی لازم است توسط یک پزشک مورد بررسی قرار گیرند.
سهولت و بی توجهی در روند درمان زمینه ساز بروز مشکلات بسیار زیادی می گردد، پس پیشگیری از ایجاد زخم می تواند بسیار مفید و موثر باشد.
نکات مهم در خصوص زخم پای دیابتی
از جمله توصیه های مهمی که افراد مبتلا به زخم پای دیابتی باید رعایت کنند به شرح زیر می باشد:
- توصیه می شود بیماران دیابتی حتما معاینه منظم پا داشته باشند، خصوصا روزانه پاهای خود را بررسی نمایند.
- کف پا، پشت پا، اطراف پا به طور کامل مورد بررسی قرار گیرد.
- به بهداشت پاهای خود حتما توجه داشته باشید و حتما روزانه آن را شستشو دهند این کار باید با آب در دمای پایین تر از 37 درجه انجام شود، توجه داشته باشید اگر دمای آب زیاد باشد منجر به سوختگی می گردد.
- کفش مناسب تهیه کنید و بهتر است این کار حتما عصر باشد چرا که در طی روز پاها ورم دارد همچنین در زمان خرید حتما کف آن را بررسی کنید تا منجر به بروز زخم نشود بهترین گزینه استفاده از کفش های مخصوص افراد دیابتی می باشد.
- استفاده از جوراب های نخی و یا صد درد صد کتان برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مهم است.
روش های تشخیص زخم پای دیابتی
جهت تشخیص شدت زخم، متخصصین بالینی معیاری را در نظر دارند، که به شرح زیر می باشد:
- در این حالت، زخمی وجود ندارد، اما پا در معرض زخم قرار دارد.
- در این حالت، زخم وجود دارد، اما نشانه ای از زخم دیده نمی شود.
- در این مرحله، زخم عمیق می شود، به گونه ای که ممکن است مفاصل و تاندون ها نیز درگیر شوند.
- در این مرحله، آبسه و ورم چرکی ناشی از عفونت مشاهده می شود.
درمان زخم پای دیابتی
هدف از درمان، تسریع روند بهبودی می باشد، تا احتمال بروز عفونت نیز کاهش یابد. افراد دیابتی باید هر گونه زخم هر چند سطحی و کوچک را جدی بگیرند و نسبت به درمان اقدام کنند.
مواردی که در درمان این مشکل در نظر گرفته می شوند عبارتند از:
- پیشگیری از بروز عفونت
- کم کردن فشار وارده بر زخم
- رفع و برداشت بافت مرده از روی زخم
- مصرف دارو و پانسمان زخم پای دیابتی
- کنترل سطح قند خون
وارد شدن فشار زیاد به پا می تواند منجر به بروز عفونت زخم پا در افراد دیابتی شود، به خصوص افرادی که چاق هستند و اضافه وزن دارند، به همین خاطر، اغلب توصیه می شود که از کفش های مخصوص استفاده شود.
عفونت، یکی از عوارض مهم زخم پای دیابتی می باشد و نیاز به درمان سریع دارد، در چنین حالتی، مصرف آنتی بیوتیک تجویز می شود. ولی زمانی که شدت عفونت بسیار زیاد باشد، عکس برداری با اشعه ایکس را تجویز می شود تا از درگیری و عفونت استخوان مطمئن شد.
البته لازم به ذکر است که تمامی زخم های دیابتی، عفونی نیستند.
با رعایت مراقبت های زیر می توان از عفونی شدن زخم پیشگیری کرد:
محدود کردن مصرف مواد قندی
تعویض مرتب پانسمان
شست و شوی روزانه زخم
به خاطر داشته باشید، هرگز از صابون و یا محلول های قلیایی استفاده نکنید، این قبیل مواد بیشتر زخم را تحریک می کنند. گاهی می توان برای جلوگیری از بروز عفونت در زخم های دیابتی، از کرم های آنتی بیوتیک استفاده کرد. بعد از شست و شو، زخم را با پانسمان استریل ببندید. پانسمان بایستی روزانه تعویض شود. زخم مجدد شسته شود و پانسمان جدیدی بر روی زخم قرار داده شود.
زخم پا در بیماران دیابتی قابل پیش بینی و پیشگیری است. احتمال قطع پا در این بیماران زیاد است. با آگاهی بیشتر بیماران و پزشكان، امكان پیشگیری از زخم و قطع پا وجود دارد.
در طی درمان زخم دیابتی لازم است تا به چند نکته توجه شود:
فقدان حس درد که این امر منجر می شود که کف پای آن ها حس لامسه را نداشته باشد.
زمانی که حس پا از دست می رود، سبب ایجاد ترک های پوستی در کف پا می شود که این امر زمینه ساز بروز زخم و البته عفونی شدن زخم را در پی دارد.
همچنین اختلال سیستم ایمنی سبب اختلال در روند درمان و عفونی شدن زخم می شود.
مدت زمان درمان زخم پای دیابتی
در خصوص این موضوع باید اشاره کنیم که عوامل مختلفی در این موضوع دخیل می باشد که از مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محل زخم و اندازه آن
- فشار های وارد شده به زخم
- مشکلات گردش خون
- میزان قند خون
- میزان تورم
سوالات متداول
کلام آخر
ما در این مقاله از سایت دکتر زخم تنها در خصوص نحوه درمان زخم پای دیابتی صحبت کردیم همانطور که خوانید به منظور درمان روش ها و راه های مختلفی وجود دارد که لازم است در ابتدا زخم حتما توسط یک پزشک خوب و با تجربه بررسی شود تا بتوان بهترین و موثرترین روش درمانی را انتخاب کرد.
پانسمان رو میشه توو خونه خودمون عوض کنیم، یا هر بار باید بیایم کلینیک؟؟