آیا با نحوه پانسمان زخم بستر آشنایی دارید؟ آیا می‌دانید که چگونه باید از زخم بستر مراقبت کرد؟ این عارضه یکی از بیماری‌های آزار دهنده‌ای است که باید سریعا مداوا شود. افراد مبتلا به این نوع از زخم زمانی که بخواهند در برابر باکتری‌ها و میکروب‌های موجود در محیط از جای زخم بستر محافظت کنند، آن را پانسمان می‌کنند. با توجه به نوع زخم بستر به وجود آمده و میزان وخامت آن از انواع گوناگونی از پانسمان بهره گرفته می‌شود. معمولا پزشکان این شرایط را در نظر گرفته و بهترین نوع از پانسمان را برای بیماران خود معرفی می‌کنند. توجه داشته باشید که عدم استفاده صحیح از پانسمان زخم بستر سبب افزایش شدت بیماری خواهد شد. پس لازم است که در این زمینه نکات مهم مورد توجه قرار بگیرند. با ما همراه باشید.
راهنمای گام به گام پانسمان زخم بستر
برای پوشاندن مناسب زخم بستر، مراحل زیر را دنبال کنید:
دستهایتان را بشویید
قبل از شروع، مطمئن شوید که دست های خود تمیز هستند تا از وارد کردن باکتری به زخم جلوگیری کنید. از آب و صابون یا ضدعفونی کننده های الکلی استفاده کنید.
زخم را تمیز کنید
به آرامی زخم را با محلول نمکی یا پاک کننده ی تجویز شده تمیز کنیدزیرا این مواد می توانند به بافت های سالم آسیب برسانند.
از پانسمان مناسب استفاده کنید
بر اساس مرحله و وضعیت زخم بستر، پانسمان را انتخاب کنید. به عنوان مثال:
- برای زخم بستر در مراحل اولیه (مرحله 1)، یک کرم ساده یا پانسمان سبک ممکن است کافی باشد.
- برای زخم های باز (مرحله 2 و بالاتر)، بسته به سطح رطوبت زخم، پانسمان های هیدروکلوئید، هیدروژل، فوم یا آلژینات را انتخاب کنید.
پانسمان را محکم کنید
سپس، پانسمان را با نوار چسب یا باند ثابت کنید و مطمئن شوید که در جای خود باقی می ماند اما فشار اضافی به زخم وارد نمی کند.
مانیتور برای عفونت
عفونت های زخم مانند افزایش قرمزی، تورم، گرما یا چرک بررسی کنید. اگر علائم عفونت مشاهده شد، برای مشاوره و درمان بیشتربه یک متخصص مراجعه کنید.
بهترین نوع پانسمان زخم بستر چه ویژگی‌هایی دارد؟
برای این که بهترین پانسمان زخم بستر را انتخاب کنید، باید به ویژگی‌های مختلفی که این پانسمان دارد دقت کنید. در واقع این ویژگی‌ها هستند که نوع و جنس یک پانسمان را مشخص می‌کنند:
- یک پانسمان خوب پانسمانی است که بتواند متناسب با نوع زخم، بستری ایده آل را برای مداوای زخم ایجاد کند. این پانسمان باید طوری باشد که محل ایجاد زخم را مرطوب نگه دارد. در این صورت زخم التیام یافته و بهبود پیدا میکند.
- پانسمان زخم بستر باید حرارت مناسب برای بهبود زخم را به وجود بیاورد و جذب بالایی هم داشته باشد. همچنین این پانسمان نباید ذرات اضافی را ایجاد نماید، چرا که این ذرات معمولا به زخم می‌چسبند.
- اکثر اوقات پانسمانهای مناسب برای درمان زخم بستر به گونه‌ای طراحی میشوند که در برابر عوامل محیطی مخرب محافظت داشته باشند.
- پانسمان نباید باعث ایجاد عفونت شود بلکه باید عفونت را از بین ببرد. اگر مشاهده کردید که پانسمان باعث بزرگتر شدن زخم شده است، این موضوع را سریعا به پزشک اطلاع دهید.
بیشتر بخوانید: شستشوی زخم بستر
عوامل موثر در انتخاب پانسمان زخم بستر
مسلما هر فردی برای این که بهترین پانسمان زخم بستر را انتخاب کند، به عوامل موثر در این زمینه توجه میکند. چهار نوع درجه بندی از انواع زخم‌های بستر به وجود آمده است که هر کدام از آن‌ها سبب انتخاب نوع خاصی از پانسمان میشوند. ابعاد و اندازه‌ای که زخم دارد تعیین میکند که یک پزشک چه نوع پانسمانی را مورد استفاده قرار دهد. برای این که بتوانید یک پانسمان تخصصی خوب را انتخاب کنید، توجه به عوامل زیر الزامی است:
- ابتدا به میزان بوی زخم و ماهیت زخم توجه داشته باشید.
- میزان محافظت پانسمان و میزان جذب این پانسمان را در نظر بگیرید. بدیهی است که پانسمان خوب جذب بالایی دارد و به خوبی از زخم محافظت میکند.
- سهولت استفاده از پانسمان زخم بستر هم مهم است. گاهی اوقات می‌بینیم که بیمار به هنگام تعویض پانسمان درد زیادی را متحمل می‌شود. این به دلیل عدم سهولت انتخاب پانسمان اتفاق می‌افتد. حال اگر پانسمان آسان تعویض شود، درد بیمار کاهش خواهد یافت.
- عدم تحریک شدن زخم با پانسمان هم موردی است که نباید فراموش شود.
بیشتر بخوانید: زخم بستر در کودکان
اهمیت پانسمان زخم بستر
پانسمان مناسب زخم بستر به چند دلیل حیاتی است:
- محافظت در برابر عفونت: زخم های باز، به ویژه در مرحله 2 و بعد از آن، در برابر باکتری آسیب پذیر هستند. یک پانسمان مناسب یک سد محافظ برای جلوگیری از ورود میکروب ها تشکیل می دهد.
- کنترل رطوبت: پانسمان مناسب می تواند تعادل رطوبت بهینه را حفظ کند، که برای بهبود سریعتر بسیار مهم است. رطوبت بیش از حد می تواند پوست را خیس کند، در حالی که کم آن می تواند باعث خشک شدن و کندی روند بهبودی شود.
- مدیریت درد: پانسمان صحیح زخم بستر می تواند ناراحتی را کاهش دهد، باعث ایجاد بالشتک و کاهش فشار بر روی مناطق آسیب دیده می شود.
- تقویت بهبودی: پانسمان های پیشرفته می توانند با تقویت رشد بافت سالم و حذف بافت های مرده، بهبود را تسریع کنند.
انواع مختلف پانسمان زخم بستر
پانسمانها باید خون را در اطراف زخم جریان دهند و با بدن سازگار باشند. با توجه به تفاوت‌هایی که در ساختار بدن هر فرد دیده می‌شود و کیفیتی که پانسمان دارد، انواع پانسمان تولید میشوند. در ادامه به اختصار نام این پانسمانها را برایتان ذکر می‌کنیم:
- پانسمانهای جاذب زخم با هدف از بین بردن ترشحات
- پانسمانهای آلرژیت برای درمان زخم بستر عمیق
- پانسمان ضد میکروب برای از بین بردن میکروب‌هایی که در زخم ایجاد می‌شود
- پانسمان هیدروکلوئید
- چسب‌های کامفیل
- پانسمانهای هیدروژل
- پانسمان فومی
- گازهای مرطوب کننده زخم
- پانسمانهای کلاژن برای افزایش رشد کلاژن در پوست
پیشرفته‌ترین پانسمان زخم بستر چیست؟
پزشکان معمولا برای اینکه بتوانند زخم بستر را درمان کنند، از پانسمانهای پیشرفته استفاده می‌کنند. این نوع از پانسمانها انتخابی بسیار مناسب برای درمان این عارضه هستند. مهم‌ترین ویژگی انواع پانسمانهای پیشرفته این است که رطوبت مورد نیاز برای بهبود زخم را فراهم می‌کنند و از به وجود آمدن عفونت جلوگیری می‌کنند. به همین دلیل زخم سریعتر از آنچه که تصور می‌شود، درمان خواهد شد. این پانسمانها اکثر اوقات در بدن انسان هیچ گونه عوارضی را به وجود نمی‌آورندیعنی حساسیتی برای پوست ایجاد نمی‌کنند.
البته نمی‌توان همیشه از پانسمان پیشرفته استفاده کرد. پزشک با توجه به نوع زخم بستر و ناحیه‌ای که در آن زخم به وجود آمده است، نوع خاصی از پانسمان زخم بستر را معرفی میکند. با این حال می‌توانیم بگوییم که پانسمانهای پیشرفته تمامی ویژگی‌های یک پانسمان خوب و ایده آل را دارند. به همین دلایل مورد استقبال و توجه بیشتری قرار گرفته‌اند.
نکاتی برای پیشگیری از زخم بستر
پانسمان زخم بستر تنها بخشی از معادله است. جلوگیری از ایجاد زخم در وهله اول بسیار مهم است، به ویژه برای افراد در بستر یا بی حرکت. در اینجا چند استراتژی کلیدی پیشگیری آورده شده است:
- تغییر مکرر موقعیت: برای کاهش فشار بر روی مناطق آسیب پذیر، حداقل هر دو ساعت یکبار، تغییر موقعیت منظم راایجادکنید.
- از کوسن ها و تشک ها استفاده کنید: بالشتک ها و تشک های مخصوص کاهش فشار می توانند وزن را به طور یکنواخت توزیع کرده و نقاط فشار را کاهش دهند.
- حفظ بهداشت پوست: پوست را تمیز و خشک نگه دارید تا از خراب شدن آن جلوگیری شود. برای حفظ سلامت پوست از پاک کننده ها و مرطوب کننده های ملایم استفاده کنید.
- اطمینان از تغذیه مناسب: یک رژیم غذایی متعادل، غنی از پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی، برای حفظ سلامت پوست و بهبود زخم ضروری است.
سخن پایانی
پانسمان زخم بستر به طور موثر به ترکیبی از ارزیابی مناسب زخم، انتخاب پانسمان مناسب و استفاده دقیق نیاز دارد. با انجام اقداماتی برای جلوگیری از زخم بستر و پانسمان مناسب آن ها در صورت بروز، می توانید بهبودی سریع تر و کاهش خطر عفونت را افزایش دهید. برای تعیین بهترین برنامه درمانی برای نیازهای فردی، به ویژه برای زخم بستر شدید یا عفونی، همیشه با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.