انواع زخم از جمله شایع‌ترین مسائل پزشکی هستند که ممکن است هر فردی در طول عمر خود به آن برخورد کند. زخم‌ها به صورتی که باز شدن پوست و بافت‌های نرم بدن را نشان می‌دهند، تعریف می‌شوند. این مسئله می‌تواند در نتیجه ضربه‌ها، بریدگی‌ها، سوختگی‌ها، سایش‌ها، عفونت‌ها و یا عمل جراحی باشد.
در این مقاله، به معرفی انواع زخم‌ها خواهیم پرداخت. در ابتدا، انواع زخم‌ها بر اساس علت واقع شدن آنها مورد بررسی قرار خواهند گرفت. سپس، زخم‌ها بر اساس خواص و ویژگی‌های آنها توضیح داده خواهند شد.
انواع زخم کدامند؟
انواع زخم‌ها می‌توانند بسیار متنوع باشند و بسته به علت و ماهیت آنها تفاوت‌هایی دارند. در زیر به برخی از انواع رایج زخم‌ها اشاره می‌کنم:
🟥 زخم‌های بریدگی
این نوع زخم‌ها در نتیجه بریدگی پوست و بافت‌های نرم بدن ایجاد می‌شوند. ممکن است ناشی از اشیاء تیز و برنده (مانند چاقو، شیشه، یا ابزار برش) یا صدماتی باشند که به قوس‌ها و حرکات تند بدن منتقل می‌شوند. زخم‌های بریدگی ممکن است با خونریزی فراوان همراه باشند و معمولاً نیاز به دوختن پوست و بافت دارند.
🟥 زخم‌های سایشی
این نوع زخم‌ها ناشی از فشار یا سایش مداوم بر روی پوست است. ممکن است در نتیجه فرسایش پوست با سطوح سخت مانند زمین، دیواره‌ها، یا سطوح خشن ایجاد شوند. زخم‌های سایشی معمولاً به صورت سطحی هستند و خونریزی کمتری نسبت به زخم‌های بریدگی دارند.
🟥 زخم‌های سوراخی
این نوع زخم‌ها به صورت سوراخ در جسم ایجاد می‌شوند. ممکن است ناشی از شیشه شکسته، سوزن، یا اشیاء دیگری باشند که داخل بدن فرو رفته‌اند. زخم‌های سوراخی ممکن است با خونریزی متوقف شده یا بدون خونریزی باشند و نیاز به تمیز کردن دقیق درباره وجود بدنه‌های خارجی داشته باشند.
🟥 زخم‌های سوختگی
این نوع زخم‌ها ناشی از تماس با حرارت شدید، مواد شیمیایی، تابش نوری یا الکتریسیته هستند. درجه سوختگی میزان تاثیر حرارت یا ماده موثره روی بافت‌های نرم بدن را تعیین می‌کند. زخم‌های سوختگی ممکن است درجه اول (سطحی و قرمزی پوست)، درجه دوم (سوراخ شدن و حباب‌ها در پوست)، و درجه سوم (تخریب بافت عمیق و احتمالاً لخته شدن پوست) باشند.
بیشتر بخوانید: درمان زخم سوختگی
🟥 زخم‌های فشاری
این زخم‌ها معمولاً در افرادی که به دلیل بیماری‌های مزمن یا ناتوانی فیزیکی نمی‌توانند حرکت کنند و بر روی سطوح سفت قرار دارند، رخ می‌دهند. زخم‌های فشاری معمولاً در ابتدا به صورت قرمزی و التهاب شروع می‌شوند و ممکن است در مراحل بعدی با تشکیل یک زخم باز و عفونت همراه شوند.
این فقط چند نوع از زخم‌ها هستند و هنوز نوع‌های دیگری نیز وجود دارند، از جمله زخم‌های مربوط به عمل جراحی، زخم‌های شیمیایی، زخم‌های تیغه‌ای و زخم‌های ناشی از عفونت‌ها. هر نوع زخم نیازمند تشخیص و درمان مناسب است و برای بهبودی صحیح و درمان زخم بستر، ممکن است نیاز به مراجعه به یک متخصص یا پرستار داشته باشید.
بیشتر بخوانید: درمان زخم
انواع زخم‌ها بر اساس شدت و عمق چیست؟
انواع زخم‌ها بر اساس شدت و عمق به صورت زیر هستند:
زخم سطحی
- شدت: کم
- عمق: زخم‌هایی که فقط لایه بیرونی پوست را درگیر می‌کنند و به بافت زیرین نفوذ نمی‌کنند.
زخم عمیق
- شدت: متوسط تا شدید
- عمق: زخم‌هایی که به لایه‌های عمیق‌تر پوست و بافت زیرین، مانند عضلات و استخوان‌ها نفوذ می‌کنند.
زخم ناشی از شوک
- شدت: بسیار شدید
- عمق: زخم‌هایی که به طور عمده در اثر ضربه شدید یا تروما ایجاد می‌شوند، و ممکن است باعث آسیب سازمانی و ایجاد شوک در بدن شوند.
بیشتر بخوانید: درمان زخم با prp
آیا انواع زخم در سنین مختلف متفاوت هستند؟
بله، انواع زخم‌ها ممکن است در سنین مختلف تفاوت هایی داشته باشند. عواملی مانند سطح فعالیت فیزیکی، سطح توانایی خودمراقبتی، نحوه تغذیه و قابلیت بهبود در سنین مختلف، می‌توانند تأثیر گذار باشند. بنابراین، در برنامه‌های درمانی باید به این تفاوت‌ها توجه کرد و نیازهای خاص هر گروه سنی را مد نظر قرار داد.
در زیر به برخی از تفاوت‌های ممکن در انواع زخم‌ها در سنین مختلف اشاره می‌کنیم:
🔸 انواع زخم در کودکان
زخم‌های تیز و بریدگی در کودکان معمولاً به دلیل تماس با اشیاء تیز و بریده می‌باشد، مانند بریدگی با شیشه یا چاقو.
زخم‌های سوختگی در کودکان نیز ممکن است به دلیل تماس با مواد گرم، مانند آب جوش، چای داغ یا اجسام سوزاننده ایجاد شود.
🔸 انواع زخم در بزرگسالان
زخم‌های عمیق و سوراخی در بزرگسالان ممکن است ناشی از تصادفات خودرو، ضربه‌های شدید و سقوط از ارتفاع باشند.
زخم‌های فشاری (بستر) می‌توانند در بزرگسالان با سطح فعالیت نامناسب و نقاط فشار مداوم رخ دهند.
🔸 انواع زخم در افراد مسن
در مسن‌ها، قدرت ترمیم بافت بدن کاهش می‌یابد و ممکن است زخم‌ها به طور کلی بهبود کمتری داشته باشند.
زخم‌های قرارگیری در ناحیه پوستی که کاهش رطوبت آن صورت می‌گیرد، مانند پوست خشک و شکننده مسنین، معمولاً در مسن‌ها بیشتر دیده می‌شود.
نتیجه‌گیری
انواع زخم مختلف هستند و بهتر است هر نوع زخم را با روش مناسب درمان کنیم. در صورتی که زخم شدید، عمیق یا عفونی باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. همچنین، حفظ تمیزی زخم، استفاده از پمادهای مناسب و دنبال کردن راهنمای درمانی پزشک، می‌تواند به بهبودی سریعتر زخم کمک کند.